Waar ben je naar op zoek?

Reportage geitenhouderij Talens

Roy Talens: "Bij de start van een geitenbedrijf heb je maar twee machines nodig: een melkmachine en een rekenmachine"

Afbeelding: Talens_Roy en Elsemieke_intro

Roy Talens en Elsemieke Reiling zijn 8 oktober 2019 gestart met een geitenhouderij in Rottum (Groningen). Ze zijn niet van boerenafkomst, maar wilden graag ondernemer zijn. En dat gaat ze goed af. Ze weten het bedrijf uit te bouwen van een kleine 100 melkgeiten naar 400 stuks nu met in 2021 de hoogste stijging in voerwinst volgens Agroscoop. Hoe hebben ze dit aangepakt?

Roy vertelt: “Ik wilde heel graag ondernemer worden, een product produceren, afwisselende werkzaamheden en geld verdienen. Mijn vader zit in de houthandel en dan heb je met klanten te maken. Dat leek mij niet wat. Vanaf mijn tienerjaren werk ik al bij boeren, dit vind ik erg leuk. Zo kwam ik op het gaan houden van geiten. Om niet gelijk een hoge hypotheek te hebben, zijn we gestart met het huren van een voormalig melkveebedrijf in Rottum. De ligboxenstal hebben we low-budget omgebouwd, daarna zijn we gestart met de aanschaf van geiten.”

Duurmelkgeiten met goede genetica

Hoe hebben de ondernemers deze aanschaf aangepakt, waar hebben ze op gelet? Roy: “We hebben eerst oude duurmelkgeiten met goede genetica gekocht. ForFarmers geitenspecialist John Bruin adviseerde ons van welke bedrijven we het beste vee konden aankopen. Deze aanschaf gaf ons direct cashflow en we konden redelijk goedkoop aan goede genetica komen. We hebben met name gelet op de aanschaf van geiten met een hoge levensproductie en goede duurmelkcapaciteit. Door van deze geiten lammeren groot te brengen, krijg je betere kwaliteit genetica, daar heb je via die weg profijt van.”

De productie van de eerste groep aangekochte duurmelkgeiten, 96 stuks, lag rond de 2 tot 2,5 liter per geit. Daarmee zijn Roy en Elsemieke op 8 oktober begonnen. Ze kochten ook nog jonge geiten en drachtige lammeren. Na anderhalve maand molken ze 320 geiten.

Veel geleerd

Kort na de start hebben ze gedurende een half jaar bokken bij alle geiten gedaan. Roy: “Achteraf hadden we deze periode beter korter kunnen houden, want een lange lammerperiode betekent een grotere spreiding in leeftijd van de lammeren. De eerste lammerperiode was heftig. We hadden het werk onderschat. Deden veel met de hand bij de geiten, tel daarbij op de intensieve lammerperiode en ons gebrek aan ervaring, maakte het allemaal heel pittig. In het eerste jaar heb ik echt wel geleerd hoe we dit anders konden doen.”

Afbeelding: Close-up melkgeiten aan voerhek Talens_in line

Hun strategie

De strategie van de ondernemers is met een zo laag mogelijke investering technisch bovengemiddeld draaien. Elk jaar maken ze stappen, ze houden daarbij voor ogen dat de kosten laag blijven, maar de technische resultaten mogen er niet onder leiden. Met deze strategie houden de bedrijfsadviseurs die op het bedrijf komen ook rekening. Zo vertelt ForFarmers geitenspecialist John Bruin: “Toen Roy en Elsemieke me vroegen of de geitenhouderij voor hun weggelegd was, hebben we samen de berekening gemaakt. Zo kregen ze de risico’s in beeld en ook de te verwachten verdiencapaciteit. Wat Roy en Elsemieke goed hebben ingezien, is dat je de vaste lasten van het bedrijf in balans moet houden. Door de investeringen laag te houden, kun je sneller rendement maken, mits de technische resultaten goed zijn. Iedere keer als ik het bedrijf bezoek, kijken we dan ook goed naar waar het technisch en economisch beter kan. We houden daarbij rekening met de beperkingen die hun bedrijfsopzet met zich meebrengt. Het is niet eenvoudig om zonder ervaring te starten met veel drachtige oudere geiten. Toch is het hun uitstekend gelukt en daar ben ik trots op!”

Voeren van geiten en lammeren

Roy vertelt dat ze de geiten vier keer per dag aan het voerhek brok voeren, met behulp van de kruiwagen, en één keer per dag krijgen ze onbeperkt kuilgras. Het vaker voeren van brok gebeurt om de geiten naar het voerhek te lokken en de voeropname te stimuleren. Roy: “Qua kuilgras probeer ik smakelijk voer te winnen dat niet te droog en niet te structuurrijk is. En in kritische perioden zoals rondom enten voer ik het mineraal Univit Capri, hierdoor komende geiten beter door een stressvolle periode.”

De lammeren krijgen koeienbiest, hiervan meet Talens altijd de Brix en de beste biest gaat naar de geitjes. Mocht er een keer geen goede koeienbiest zijn, dan wordt kunstbiest ingezet. Na een paar dagen gaan de lammeren aan de speenautomaat. Bij de lammeren in de melkperiode heeft Roy zelf een overdrukventilatiesysteem in de afdeling gebouwd. Hierdoor hebben ze beduidend minder longproblemen en rondom spenen hebben de lammeren weinig last van speendip. Na het spenen krijgen ze stro en onbeperkt Pensstart. Roy: “Ik ben ervan overtuigd dat je in de opfok niet moet besparen op het voer. De jeugdgroei is van groot belang. We houden gedurende de groeiperiode goed de rug van de lammeren in de gaten, ze moeten niet vet worden. Tussendoor, als de lammeren eraan toe zijn, schakelen we ook nog over naar een andere brok.”

Afbeelding: Melkgeiten aan voerhek Talens_in line

Groot avontuur

Hoe kijken Roy en Elsemieke nu terug op hun avontuur als beginnende geitenhouders? Roy: “Het eerste jaar hebben we niet goed gedraaid, dat komt vanwege de start met oude duurmelkers, maar genetisch waren ze goed. John Bruin, onze voeradviseur, kwam met de tip om de voeropname te gaan stimuleren door vier keer daags een brok te voeren. Hierdoor steeg de melkproductie. Verder melken we iedere dag rond dezelfde tijden (elke 12 uur), zorgen we voor voldoende verlichting in de stal en beperken we stressvolle situaties. Dit alles gaf een stijging in de voerwinst.”

De toekomstvisie van de ondernemers is een bedrijf te runnen met lage investeringskosten en een hoog rendement. Roy denkt dat ze voor voldoende inkomen (ook in tijden met hogere kostprijs) een wat grotere omvang nodig hebben. Dit hopen Roy en Elsemieke dan ook te gaan realiseren.