Willem en Klaaske Lalkens kochten in 1993 hun huidige boerderij in Woltersum (Groningen). De jongveestallen stonden toen leeg. “Wij zijn destijds begonnen met meststieren. Dit hebben we ongeveer 15 jaar gedaan. Hier kwam te weinig rendement uit, vooral als je begint met vreemd geld en nog geen eigen vermogen hebt opgebouwd. In 2003 zijn we begonnen met 14.500 vrije uitloop leghennen. Inmiddels staan er 2 stallen met 55.000 vrije uitloop leghennen met BLK ster 2”, aldus Willem.
Klaaske: “In 2001 waren we ons aan het oriënteren op emigratie naar Duitsland of Denemarken en hadden we ons bedrijf in de stille verkoop gedaan. Op een dag kwam er een pluimveehouder bij ons aan de deur die wilde uitbreiden. Ter plekke kwamen we erachter dat we elkaar al kenden, waardoor het gesprek meteen een hele leuke wending kreeg. We hadden toen niet kunnen bedenken (met de 20 hobbykippen die we toen hadden) dat we met leghennen zouden beginnen. Daarmee was logischerwijs meteen de keuze gemaakt om in Nederland te blijven. Vervolgens werden we benaderd door een pluimveehandelaar waarmee we diverse bedrijven gingen bekijken, zodat we ons goed konden voorbereiden op deze volgende stap.”
Willem: “Onze oudste zoon Jurrien is in 2016 naar Oost-Duitsland geëmigreerd en werd melkveehouder op een voormalig staatsbedrijf.” Klaaske: “Ik was afkomstig van een rundveebedrijf en ook Willem werkte veel bij rundveebedrijven en we hadden hier ook de agrarische opleiding voor gevolgd. De overstap naar leghennen is dus eigenlijk heel bijzonder. Onze dochter Ennie wilde graag paarden houden en daar hadden wij de ruimte voor.” Inmiddels heeft ze haar eigen pensionstal en geeft ze les. Ze is tevens samen met haar vriend actief in de paardensport. Berend-Jan: “En ik ben dus die andere zoon die ervan uitging dat zijn oudere broer het bedrijf zou overnemen. Totdat hij besloot te emigreren. Vanaf dat moment wist ik dat ik dit bedrijf kon gaan voortzetten; sinds 2017 zit ik dan ook in de VOF." Willem: "Ik vind het belangrijk dat onze kinderen gelukkig zijn. Het ene bedrijf is natuurlijk meer waard dan het andere, maar alles gelijkmatig verdelen kan gewoon niet. Je hebt te maken met andere waardes en dit wordt elkaar gegund binnen ons gezin en dat is heel waardevol. De kinderen zijn tevreden met wat ze hebben. Eén keer per maand ben ik in Oost-Duitsland om mijn zoon Jurrien te helpen op de boerderij.”
Berend-Jan: “Ik was 8 jaar oud toen de eerste stal werd gebouwd en toen was mijn interesse voor pluimvee al gewekt.” Waarom kippen? “Je hebt gewoon meer vrijheid doordat je je eigen dagritme kan bepalen en je bent natuurlijk zelf verantwoordelijk voor de hennen. Ik ben erg eigenwijs en ik wil graag zelf de touwtjes in handen hebben.” Ondertussen beginnen zijn ouders te lachen. “Uiteindelijk hebben we het bedrijf uitgebreid naar 2 stallen”, vervolgt Berend-Jan. “Ik heb soms hele andere ideeën dan mijn ouders en dan ontstaan er nog weleens leuke discussies. Ik wil graag een perceel graan gaan verbouwen.” Klaaske: “Maar deze grond is daar niet heel erg geschikt voor.” Berend-Jan: “Toch wil ik proberen om daar graan te gaan verbouwen, want ik wil dat graag zelf ontdekken. We hebben 35 hectare grond in eigendom en daarnaast pachten we nog eens 20 hectare. Ideaal dus voor vrije-uitloop hennen en een gunstiger verdienmodel.” Berend-Jan blikt terug: “Ik ben begonnen met een opleiding tot kok, maar dat bleek toch niet mijn passie te zijn. Daarna heb ik nog een opleiding ‘manager transport en logistiek’ gevolgd. Dit vind ik overigens nog steeds interessant; de hele planning van hoe je iets van A naar B krijgt. En als pluimveehouder komt die kennis nu ook goed van pas. In deze periode emigreerde mijn broer en toen kwam voor mij de kans om het bedrijf voort te zetten. Vervolgens ben ik de opleiding ‘Pluimveehouderij’ op het Groenhorst college in Barneveld gaan volgen. Ik deed de BBL-variant: 1 dag school en 4 dagen bij de boer. Dit was ontzettend leerzaam en dan zie je hoe het in de praktijk werkt.”
Berend-Jan: “Wat ik belangrijk vind is dat je verantwoordelijk bent en dat het niet alleen draait om geld verdienen. Het is eigenlijk een grote hobby, het moet echt je passie zijn. Je moet met zorg en aandacht het bedrijf leiden. Ik hoef niet zo nodig te groeien. Ik ben tevreden met wat ik heb en wil dat gewoon goed doen. En ik vind het belangrijk dat mijn vrije tijd ook echt vrije tijd is. Het is een mooi familiebedrijf en ik vind het groot genoeg. Daarnaast heb ik dezelfde hobby als mijn zus; het houden van paarden. Ik wil graag de boerencharme op het bedrijf houden en dat is voor mij meer dan alleen kippen. Uiteraard wil je ook geld verdienen en daarop baseer je je keuzes, maar het moet natuurlijk wel leuk blijven. Daarnaast heb ik nog een hobby en dat zijn oldtimer brommers. Lekker rondtoeren met kameraden. Ik heb een hechte vriendengroep en die helpen ook altijd met kippenvangen aan het einde van de ronde, maar ze denken ook met mij mee over de toekomst van het bedrijf. Wat dat betreft kom ik echt uit een hechte en betrokken gemeenschap.”
Klaaske: “Sinds 2003 hebben we onze huisverkoop al en het is ook helemaal van deze tijd. Ons ‘keetje’ staat aan het einde van onze oprit, aan de rand van het dorp. Onze eieren zijn goedkoper dan in de supermarkt. Dit verschil is groot en het is goed dat de consument dat opmerkt. Daarnaast zijn wij tevens pakstation en dit betekent dat wij onze eieren ook mogen rondbrengen. Wij hebben een sorteermachine die sorteert op gewicht en zowel op trays als op doosjes kan sorteren. Dit scheelt heel veel werk en is een welkome verdienste.”
Willem: “Ons plan is wel om op den duur weg te gaan, zodat Berend-Jan zijn gang kan gaan.” Berend-Jan: “Nu is het een mooie samenwerking. Moeder doet de administratie, vader doet de paarden en het landwerk en ik doe de kippen. Maar mijn ouders worden ook een dagje ouder.” Klaaske: “Als we hier vertrekken, blijven we nog wel helpen.”
Willem: “Sinds 2006 voeren wij van ForFarmers en daar zijn wij heel tevreden over. Als er iets is wordt het opgelost. Het voer is gewoon goed en er wordt niet weggelopen voor problemen. Technisch gezien draaien wij goede resultaten. ForFarmers is voor ons een betrouwbare voerleverancier en heeft gewoon de juiste kennis in huis. Ook als het gaat om vergunningaanvragen, dan schakelen we FarmConsult in. Dit heb je echt nodig, iemand die je helpt met welke wegen je moet bewandelen, ook met de aanvraag destijds van onze nieuwe stal.” Klaaske: “Daarnaast zijn de voerequivalenten ook een sterk punt van ForFarmers. Dit zie ik echt als een soort klantenbinding. De naam ForFarmers ‘voor boeren’ staat ons ook erg aan.”
Willem: “Sinds kort hebben wij Wilko Vije als voorlichter voor onze leghennen. Voorheen was dit Peter Venhuis. Uiteraard moet je even aan het idee wennen dat er iemand anders komt, maar een frisse blik geeft ook weer andere inzichten. Een goede klik met een voorlichter is heel belangrijk en fijn, maar je moet zelf ook altijd goed je ogen open houden en je eigen doelen en inzichten nastreven. En kritisch blijven, en daar helpt de studieclub weer bij. Het is fijn om met andere pluimveehouders ideeën en ervaringen uit te wisselen.”
Wilko Vije (specialist leghennen ForFarmers): “Ik zie de familie Lalkens als ambitieuze pluimveehouders die weten waar ze mee bezig zijn. Ze staan niet stil in hun ontwikkeling en ze blijven altijd kritisch als ondernemer. Ze durven verder te kijken en zien kansen.”
Willem: “Berend-Jan kijkt op de laptop als er iets is in het kippenhok. Ik ben wat praktischer ingesteld en heb niet zoveel met computers.” Berend-Jan: “Nou, zo hightech ben ik nu ook weer niet. Het is niet zo dat ik met de iPad de hele tijd alles langsloop. Ik denk dat ik me meer op de middenweg bevind.” Klaaske: “Wij zouden het wel mooi vinden als Berend-Jan iets meer op papier zou opschrijven, hij kijkt en schrijft meer in de telefoon. Maar dat is de nieuwe generatie.” Berend-Jan vervolgt: “In de stal moet het gebeuren en daar moet je van uitgaan. Niet van wat er in de telefoon staat.”