Drinkwater voor biggen: het belang van waterkwaliteit

Goed drinkwater is van levensbelang voor varkens. Zorg daarom altijd voor voldoende, veilig en smakelijk drinkwater voor biggen dat goed bereikbaar is. Helaas gaat er in de praktijk nog vaak wat mis. Dit blijkt uit onderzoek van ons team in 2020, waarbij 75% van de onderzochte bedrijven niet voldeed aan de norm. Hoe zorg jij ervoor dat jij wél aan de norm voldoet?

Kennis
Varkens
Zeugen
Biggen
Big - ForFarmers Nederland

Wist je dat varkens twee keer zoveel water drinken dan dat ze voer opnemen? Daarom is water niet voor niets -als 4e stap- onderdeel van het VIDA 6-stappenplan. Water is immers de belangrijkste voedingsstof voor varkens en stimuleert de voeropname. Daarnaast is de kwaliteit ervan essentieel voor de gezondheid. Daarom geven wij je graag meer informatie, tips en tricks in dit artikel.

In dit artikel over ‘drinkwater’ behandelen we de volgende onderwerpen:

Wat is het belang van goed en smakelijk drinkwater voor biggen?

Het belang van kwalitatief drinkwater wordt al snel duidelijk als je weet dat een zeug met biggen 25 tot 30 liter water per dag drinkt. Daarom heeft een zeug onbeperkt toegang nodig tot vers drinkwater. En wist je dat gespeende biggen 30 minuten per dag aan het drinken zijn?

Lichaamsvocht speelt een grote rol bij het reguleren van de lichaamstemperatuur en het stimuleren van de vertering. Voldoende aandacht voor de waterkwaliteit vermindert het risico op ziektes, infecties en andere problemen. Daarnaast heeft de waterkwaliteit een enorme invloed op uiteindelijk de kwaliteit van het vlees.

Hoe ontstaan problemen bij biggen met drinkwater?

Varkenshouders zijn zich niet altijd bewust van het belang van schoon drinkwater. Zeker zolang er geen acute problemen zijn. Echter, ookal is de bron goed, de waterkwaliteit blijft niet vanzelf op orde.

Hieronder zetten wij de 3 meest voorkomende oorzaken van verminderde waterkwaliteit op een rij:

Biofilm in de drinkwaterleiding

Problemen met de drinkwaterkwaliteit ontstaan vaak doordat een biofilm aan de binnenzijde van de leidingen vormt. Biofilm is een slijmerige aanslag, die zich vaak hecht aan aangekoekte kalk- en ijzerresten. Heeft er zich een dunne biofilm in de leidingen gevormd? Dan is het eenvoudig voor bacteriën om zich hierin te nestelen en zich ermee te voeden.

Varkens lopen door de biofilm in de leidingen een groot risico:
- Losgeraakte bacteriën, schimmels en gisten worden via het drinkwater opgenomen door de dieren. Varkens kunnen hierdoor ziek worden en krijgen bijvoorbeeld speendiarree.
- De werking van medicatie en toevoegmiddelen via het drinkwater neemt af. Het effect van de middelen kan wel 20 tot 30% minder zijn.

Het is dus belangrijk om de leidingen regelmatig grondig te reinigen, zodat een biofilm aan de binnenzijde van de leidingen voorkomen wordt.

Te lage wateropbrengst bij de drinknippels

Verstoppingen of lekkages kunnen een verminderde wateropbrengst veroorzaken bij de drinknippels. Vaak is een hoog gehalte aan ijzer en calcium in het water, met afzettingen in de waterleiding tot gevolg, de oorzaak. Kleine losgeraakte delen van de ijzer of kalkafzetting komen in of voor de drinknippel vast te zitten met als gevolg dat de nippel dicht zit of juist blijft lopen.

De norm voor wateropbrengst bij de drinknippel is 600 ml per minuut bij gespeende biggen. Dit is gemakkelijk te meten met een flowmeter aan het einde van de drinklijn. Vraag je specialist naar een meting.

Verzakkingen in de waterleiding

Wanneer er verzakkingen in de leidingen zitten, kunnen er luchtbellen en bezinksel ontstaan. Dit vergroot de kans op de vorming van een biofilm. Hetzelfde geldt voor doodlopende en afgedopte stukken leiding.

Zorg ervoor dat leidingen horizontaal hangen en dat er voldoende ophangpunten zijn. Zeker bij tyleen leidingen is het belangrijk om voldoende ophangpunten te gebruiken.

4 tips om de kwaliteit en opname van drinkwater bij biggen optimaal te houden

In een eerder artikel over omstandigheden bij spenen hadden we het al over watermanagement bij de gespeende biggen. Een te lage wateropname heeft een negatieve invloed op de voeropname.

Het is belangrijk om de kwaliteit en opname van drinkwater goed te volgen. Hieronder staan de volgende tips:

  • Controleer ieder kwartaal de waterkwaliteit
    Neem een aantal watermonsters bij de nippel en laat het water controleren.
  • Opbrengst per nippel: minimaal 600 ml/minuut bij gespeende biggen
    Meet dit door het water op te vangen in een maatbeker. Let op: een te hoge opbrengst is ook niet goed.
  • Zorg voor zeker 1 goedwerkende nippel per 10 biggen
  • Zorg dat je de waterleiding elke ronde doorspoelt

Extra tip: maak het biggen makkelijk om het water te bereiken. Zorg dat het type van de nippel en de hoogte van de nippel geschikt is voor de leeftijd en het gewicht van de big. Vraag ons om advies.

Drinkwaterkwaliteit meten: waarom en hoe?

De kwaliteit van drinkwater is makkelijk te controleren door het water te laten testen. Naast bacteriologisch onderzoek is het verstandig om het water ook chemisch te laten analyseren.

Waarom drinkwaterkwaliteit laten meten?

Verontreinigd drinkwater veroorzaakt:

  • Smaakbederf met als gevolg een verlaagde water- en voeropname
  • Gezondheidsproblemen door ongewenste micro-organismen of zware metalen
  • Verhoogde onderhoudsbehoefte om ongewenste stoffen af te voeren

Laat het drinkwater in jouw stal meten

Hoe vaak controleer jij het drinkwater in de stal? Controleer ieder kwartaal de waterkwaliteit.