ForFarmers en Reudink (biologisch) organiseren sinds 2015 jaarlijks de uitreiking van de Agroscoopbokalen. In de gehele maand mei staan we stil bij de uitmuntende prestaties die agrarisch ondernemers leveren en het vakmanschap en ondernemerschap dat daarvoor nodig is.
De winnaar van de Agroscoopbokaal 2021 Varkens maken we a.s. donderdag 6 mei bekend, maar we kunnen al wel verklappen dat deze ondernemer wint op het kengetal hoogste groei van de biggen! Daarom als voorproefje wat achtergrond over de Agroscoopbokaal én een aantal praktische tips van biggenspecialist Freek van Nuland om de groei van jouw biggen te verhogen. Kom je op 6 mei terug om te lezen wie dit jaar de Agroscoopbokaal Varkens wint?
In dit artikel behandelen we de volgende onderwerpen:
Ieder jaar reiken ForFarmers en dochterbedrijf Reudink (biologisch) de Agroscoopbokaal uit aan klanten die het afgelopen jaar een bijzondere prestatie hebben geleverd. De acht winnaars in verschillende sectoren worden in de maand mei bekendgemaakt en dit jaar op hun eigen bedrijf gehuldigd.
Met de jaarlijkse uitreiking van de Agroscoopbokalen onderstrepen we het vakmanschap en ondernemerschap van onze klanten. ‘For the Future of Farming’ is het overkoepelende thema en elke sector kiest een sectorspecifiek kengetal dat bij hun bokaal centraal staat. De basis voor de verkiezing zijn de technische resultaten uit Agroscoop, het digitale monitoringsprogramma van ForFarmers. Maar daarnaast wordt ook gekeken naar vooruitstrevende bedrijfsvoering en pioniersmentaliteit binnen de agrarische sector. Door de verhalen en werkwijzen van deze succesvolle ondernemers zo breed mogelijk te delen, willen ForFarmers en Reudink ook andere boeren inspireren.
De Agroscoopbokaal 2021 kent acht winnaars binnen diverse categorieën: biologisch (Reudink), melkvee, vleesvee, geiten, varkens, legpluimvee, vleespluimvee en loonwerk. In de maand mei worden alle winnaars gehuldigd tijdens een coronaproof uitreiking op het eigen bedrijf en bekendgemaakt via de diverse mediakanalen van ForFarmers.
De familie Beerten uit Budel (N-Br.) wint de Agroscoopbokaal 2021 Varkens!
Peter en Gerda Beerten realiseerden met hun biggen het afgelopen jaar de hoogste levensgroei per dier per dag: gemiddeld 391 gram groei per dier per dag (gecorrigeerde groei tot 25 kg is 372 gr/dag). In combinatie met gemiddeld 13,88 gespeende biggen per worp (met 82,5% worpen boven de 13 gespeende biggen), de lage uitval zowel vóór als na spenen en het lage medicijngebruik, kunnen we spreken van zeer goede cijfers met uitstekende kwaliteitsbiggen als resultaat. Dit vertaalt zich tevens door in uitstekende prestaties bij de vleesvarkens.
Samen met vaste medewerker Frank van Kuringen verzorgen Peter en Gerda 300 zeugen en 2.800 vleesvarkens op het gesloten bedrijf. Ook de opfok van de gelten doen de ondernemers zelf om ziekte-insleep van buitenaf zo veel mogelijk te voorkomen. Een strikt hygiënebeleid, werken volgens strakke protocollen, het vakmanschap van de ondernemers en de gedrevenheid van alle betrokkenen, vormen de basis voor het succes. “Peter laat niets aan het toeval over”, vertelt varkensspecialist Henk Versantvoort. “Hij maakt optimaal gebruik van de kennis van de mensen die op het bedrijf komen. Ook de focus die hun vaste medewerker Frank voor de kraamstal heeft en de nauwgezette bedrijfsadministratie door Gerda maakt dat ze bovenop de resultaten zitten. Deze varkenshouders bedrijven topsport en handelen daar ook naar. Deze goede resultaten komen hen niet aanwaaien.” Peter is trots op het hele team van mensen om hen heen. “Zonder de goede mensen op de juiste plaats lukt dat niet. Ik had deze prijs niet zien aankomen.”
Biggenspecialist Freek van Nuland legt uit wat groei eigenlijk is: “Groei is de omzetting van voer naar spiermassa en spek. In de jeugdfase speelt spek nog nauwelijks een rol en maakt de big vooral spiermassa aan. Voor spieraanzet is minder voer nodig dan voor spekaanzet, dus spiergroei is efficiënter en heeft een lagere voederconversie. Het loont dus om de jeugdgroei bij de biggen zo veel mogelijk te benutten.” Helder, maar hoe haal je nu een hoge groei bij de biggen?
“Een goede biggengroei begint al in de dracht bij het zorgdragen voor een goed geboortegewicht en een optimale biestopname (Stap 1)”, legt Freek uit. “Vervolgens het leren eten en darmen trainen in de kraamstal (Stap 2) en het optimaliseren van de omstandigheden rondom spenen (Stap 3). In Stap 4 en 5 draait het om voldoende wateropname en het creëren van een aangenaam klimaat. In Stap 6 tot slotte staat de voeropname na spenen centraal. Als je al deze stappen goed in de vingers hebt, komt het met de groei van de biggen helemaal in orde.”
“De 20% lichtste biggen bij spenen bepalen de gemiddelde groei”, beweert de specialist.” Hoe uniformer de koppels, hoe beter het gemiddelde.” Onderstaande grafiek laat duidelijk zien dat de groei per dier per dag van biggen die met spenen tussen de 5 à 6 kg wogen (rode lijn) veel lager ligt dan biggen die op 8 kg of meer gespeend zijn (groene lijnen). Het lagere speengewicht van deze lichtere dieren komt voort uit het lagere geboortegewicht of mindere voeropname voor spenen.
Freek adviseert om de tomen bij opleg in de biggenafdeling zo veel mogelijk bij elkaar te houden. “Zo voorkom je verspreiding van ziektekiemen zoals streptokokken. De rangorde binnen tomen is bovendien al bepaald, dus dat levert minder rangordegevechten op bij opleg. Haal vervolgens uit elke toom de lichtste biggen en zet deze in een hok bij elkaar. Deze lichte biggen hebben langer behoefte aan bepaalde vitaminen, mineralen en nutriënten. Door deze later over te schakelen van VIDA Speenvoer naar VIDA Big 1-voer en later van Big 1 naar Big 2, voldoe je aan deze behoefte. Daarmee groeit het ondereind van de koppel beter door en stijgt de gemiddelde groei”, weet de specialist. “Ook de inzet van VIDA Muesli rondom spenen werkt goed om de voeropname te stimuleren. De biggen vinden de onderscheidende structuur, geur en kleur erg interessant en lekker. De vezels dragen bij aan een gezonde darmontwikkeling.”
“Hou als richtlijn aan: één vreetplek en één drinkplek per 6 à 7 biggen”, benoemt Freek. “Bij opleg in de biggenafdeling is een vreetplek van 20 cm per big voldoende, maar een big van 25 kg heeft zo’n 30 cm vreetruimte nodig. Zorg dat de biggen direct bij opleg een volle voerbak aantreffen en zet de eerste week na spenen eenzelfde (rond) voerbakje in het hok als de biggen kennen vanuit het kraamhok. De herkenbaarheid van het bakje en doordat ze elkaar zien vreten, stimuleert de voeropname”, weet hij uit ervaring.
De specialist legt uit wat de verschillen tussen de VIDA-reeksen zijn: “Voor biggen met een gemiddelde tot lagere opnamecapaciteit is er de Optima-reeks. Optima staat voor optimale voeropname en vertering voor een gezonde groei, resulterend in goede technische resultaten. De Prima-voeders passen goed bij biggen met hoge opnamecapaciteit. Dieren die jong gespeend zijn of bij opleg meer ondersteuning in (darm-)gezondheid nodig hebben doen het goed op de VIDA Comfort Speen.” Bekijk hier ons assortiment biggenvoeders en bespreek met je specialist welke reeks of combinatie van reeksen het beste bij jouw biggen en bedrijfsomstandigheden passen. Stem uiteraard ook de schakelmomenten tussen de verschillende fasen af met je specialist.
Freek stelt: “Biggen groeien harder als ze minimaal 0,4 m2 hokoppervlak hebben. Zorg bovendien voor een aangename ruimtetemperatuur, die bij opleg zo’n 5 graden hoger is dan in het kraamhok, dus 28-30°C. Dan verliezen de biggen geen warmte aan de omgeving, want dat kost groei. Een afdeling met een bolle, betonnen vloer met vloerverwarming en stalen roosters heeft de voorkeur. Klauwtjes slijten dan voldoende af op het beton en een dergelijke indeling heeft een duidelijke scheiding van vreet-, rust- en mestplek. Dit bevordert de hygiëne.”
Vitamine C draagt bij aan een beter zuurstoftransport en ondersteunt de algehele weerstand. Biggen voelen zich daardoor fitter en vreten beter. “Zuur als toevoeging aan het drinkwater maakt het smakelijker. Net zoals een fris limoentje in een kan water. Biggen die goed drinken, gaan meer vreten en vervolgens beter groeien”, legt Freek uit.
Als je weet hoe de biggen op jouw bedrijf groeien, kan je de schakelmomenten van de voerfases beter bepalen. Overschakelen op basis van lichaamsgewicht is nauwkeuriger dan op basis van leeftijd. Door wekelijks een aantal tomen te wegen, krijg je veel beter inzicht in de werkelijke en actuele gewichtsontwikkeling. Niet raden, maar meten dus.” Onderstaan de grafiek toont de weegresultaten per speengewichtsgroep bij een klant. Dergelijk inzicht leert je veel over de groei op jouw bedrijf.
