Hittestress en vruchtbaarheidsproblemen: wat is de relatie?

Seizoensnieuws10-4-2019

Het warme weer van afgelopen zomer veroorzaakte veel hittestress bij koeien. Bedrijven die het afgelopen jaar niet of nauwelijks hittestressmaatregelen hebben getroffen, kunnen ook tijdens de wintermaanden last hebben van een verminderde vruchtbaarheid bij de koeien. Hoe komt dat?

Hittestress begint al vanaf 20°C

Tijdens de afbraak van voer in de pens en productie van melk produceert een koe warmte. De hoeveelheid warmte is mede afhankelijk van de voeropname en de melkproductie. Een hoogproductieve koe produceert 1,5 keer zoveel warmte als een laagproductieve koe. In combinatie met een hoge luchtvochtigheid kunnen koeien al vanaf 20°C hittestress ervaren. Een koe met hittestress heeft maar één doel: afkoelen; maar op warme dagen met een hoge luchtvochtigheid kan een koe haar warmte slecht aan haar omgeving kwijt. Hierdoor stijgt haar lichaamstemperatuur. Een te hoge lichaamstemperatuur ontregelt de voortplantingscyclus en vermindert zo de vruchtbaarheid.

Lage voeropname verstoort de eicelproductie

Wanneer de koe haar warmte niet kwijt kan, gaat ze minder voer opnemen, want dan wordt er minder warmte in de pens geproduceerd. Zo ontstaat er een energietekort, die vooral bij verse koeien kan resulteren in een extreem negatieve energiebalans. Het energietekort heeft op twee manieren invloed op de vruchtbaarheid. Enerzijds ontwikkelen de eicellen zich minder goed en er ontstaan minder dominante follikels. Anderzijds is de hormoonproductie verlaagd waardoor het tochtinterval terugneemt en de tocht minder goed wordt getoond.

Droge koeien hebben ook hittestress!

Koeien die bijna drooggezet moeten worden en de droge koeien ervaren vaak ook veel last van de warmte. Ze vreten minder tijdens de droogstand maar ook na afkalven blijft de drogestofopname te laag. De gevolgen hiervan zijn groot: een extreem negatieve energiebalans, lagere piekproductie en verminderde eicelproductie; dit alles komt tot uiting in de winterperiode. Je ziet het zelfs terug bij kalveren geboren uit koeien met hittestress: zij hebben later een hogere afkalfleeftijd en een verminderde vruchtbaarheid. Kortom, denk op de warme dagen ook aan uw droge koeien!