Waar ben je naar op zoek?

Zeug & Zo: Lange levensduur

Een sterke zeug met veel en vitale biggen bij de geboorte, een hoge melkproductie en een goed speengewicht. Voor technische topresultaten én een lange levensduur is voor elke fase in het leven van een zeug een optimale nutritionele ondersteuning nodig. Een gezonde zeug levert jarenlang topprestaties en is fijn om mee te werken.

Een belangrijk onderdeel van een goed rendement op een zeugenbedrijf is een hoge biggenproductie per zeug. Zeker zo belangrijk, maar vaak onbekend, is hoe lang een zeug (hoog-)productief is op een bedrijf. Met andere woorden: hoe lang houdt een zeug de hoge productie vol en wanneer is het nodig om de zeug te vervangen door een nieuwe hoogproductieve zeug? Onze technisch specialist zeugen Robbert Jacobs vertelt je er alles over. 

Onderwerpen in dit artikel:

Wat houdt een lange levensduur in?

Het gemiddeld worpnummer in een zeugenstapel is 4,3. Uitgaande van een cyclusduur van 155 dagen en leeftijd eerste inseminatie van 260 dagen, komt dit overeen met een gemiddelde leeftijd van 2,5 jaar.

Niet alleen een lange levensduur is van belang, maar zeker ook de hoeveelheid biggen die in deze periode geproduceerd wordt. De uitdaging is namelijk de combinatie van deze twee: een hoge productie, zo lang mogelijk volhouden. Zowel uit duurzaamheids- als economisch perspectief. Het kengetal levensproductie geeft aan hoeveel biggen een zeug geproduceerd heeft voor zij het bedrijf verlaat.

Robbert Jacobs, technisch specialist zeugen bij ForFarmers

Robbert Jacobs

Hoe is het gesteld met de levensduur en haar productie van de hedendaagse zeug?

Een zeug verlaat gemiddeld na 5,3 worpen het bedrijf (vanwege sterfte of verkoop zeugen). Een zeug heeft dan gemiddeld 73 biggen geproduceerd. Dit noemen we de levensproductie. Hoeveel biggen heeft een zeug op jouw bedrijf geproduceerd, voordat ze je bedrijf verlaat?

Wist je dat?

  • Gemiddeld 43% van de zeugenstapel in Nederland wordt vervangen?
  • Gemiddeld 7% nodig is om de gestorven zeugen te vervangen en 36% om uitgeselecteerde dieren te vervangen?
  • Al bijna een kwart van de jonge zeugen (worp 1+ 2) vervangen wordt, voordat deze groep dieren begint aan de piekproductie tussen worp 3 en 5?
     

Onderstaande grafiek geeft het percentage afgevoerde zeugen per cyclus weer van 160 zeugenbedrijven (bron: Agroscoop)

Afbeelding: Afbeelding1

Hoe stuur je op een hoge levensduur en bijbehorende productie?

De basis voor een hoge levensduur, en daarmee samenhangende levensproductie, is een goed ontwikkelde gelt. Ze voldoet aan de specificaties die staan voor een productie, die lange tijd volgehouden kan worden. Uit analyse van Agroscoop, het analyse- en monitoringsprogramma van ForFarmers, blijkt dat dekken op 170 kg, met 13 mm spek en een leeftijd van 255 dagen de gunstigste parameters zijn als basis voor de hoogste levensproductie.

Vervolgens is een optimaal conditieverloop over dracht en opvolgende lactaties een voorwaarde om een hoge productie lang vol te houden. Belangrijk hierbij is voldoende spekaanzet in de dracht, die vervolgens als reserve aangesproken kan worden in de lactatie. Je stuurt hierop met de juiste verhouding lysine/EW in het drachtvoer. In combinatie met het bijpassende drachtvoerschema (hoog-laag-hoog) kun je ook bij de hedendaagse, vleestypischere zeugen voldoende spekopbouw realiseren. Naast reserves voor de lactatie betekent voldoende spekopbouw ook minder risico op huid- en schouderbeschadigingen, waardoor zeugen langer meegaan.

Goed beenwerk van belang

Een andere zeer belangrijke factor in een efficiënt vervangingsbeleid is sturing op een goed beenwerk. Beenwerkproblemen zijn een van de grootste voortijdige afvoeroorzaken op zeugenbedrijven.

Ook hier is een belangrijk vertrekpunt kwalitatief goed beenwerk bij de in te zetten opfokgelten. Hierbij is de sturing vanuit de in te zetten opfokvoeders en het juiste schema cruciaal. Wanneer dit goed gebeurt (voorkeur 3 fasevoedering!) zullen de gelten op een leeftijd van 255 dagen ingezet kunnen worden met 170 kg en 13 mm rugspekdikte.

Een voorwaarde voor goed beenwerk is een evenwichtig groeiverloop dat overeenkomt met 650 gram levensgroei per dag, huisvesting met de juiste vloeruitvoering en hokoppervlakte (1 vierkante meter per gelt). Bij goede selectie (85% goedgekeurd) hoort een gelt aangedekt te worden met correct beenwerk als vertrekpunt voor een lange levensduur.

Vervolgens hoort in de dracht en lactatie van de hieropvolgende cycli de mineralen- en sporenelementenvoorziening afgestemd te zijn op de hedendaagse hoogproductieve zeug, uitgaand van de juiste voerschema’s. Niet onbelangrijk in dit traject is de huisvesting (hokbezetting en vloer-uitvoering).

Momenteel loopt er binnen ForFarmers  een groot, verdiepend onderzoek naar risicofactoren op vroegtijdige uitval van zeugen. Hoewel dit onderzoek nog niet afgerond is, komt nu al het belang van een correcte watervoorziening (kwaliteit & hoeveelheid) als belangrijke risicofactor naar voren.

Totaalaanpak

Onze NOVA- en Protect VS zeugenvoeders bevatten de juiste elementen om hoogproductieve zeugen te ondersteunen. Er wordt gestuurd op een vlot werpproces en zeugen die goed opstarten. Ze hebben voldoende melkproductie om veel biggen te spenen. Hierdoor groeien de meeste biggen bij de eigen zeug op en zien we minder uitval voor spenen.

De specialisten en accountmanagers van ForFarmers adviseren de zeugenhouder over de totaalaanpak, inclusief inzet van het juiste voer. Zij beschikken hierbij over diverse tools, zoals Agroscoop, de spekdiktemeting, de bigvitaliteitscheck en de biestscore. De combinatie van het zeugenvoerassortiment en het advies van onze specialisten leidt tot betere prestaties in de stal en een hoger rendement voor de zeugenhouder. Ook werkt ForFarmers nauw samen met netwerkpartners voor het delen van kennis en ervaring.

Wil jij ook een hogere productie?

Agroscoop is het aangewezen hulpmiddel om een analyse te maken.  Uit zo’n unieke analyse komen specifieke actiepunten om jouw zeugenstapel optimaler te laten produceren. Je krijgt nóg meer inzicht in jouw cijfers en maakt beter onderbouwde keuzes, die leiden tot meer rendement. Neem contact op met onze specialisten om de verbeterpunten binnen jouw bedrijf in kaart te brengen.